Kwestią, która często pojawia się w praktyce postępowań taryfowych a także innych postępowań prowadzonych przez organy regulacyjne jest sposób, a właściwie podstawa prawna wezwań jakie organ – właściwy Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej kieruje do stron tych postępowań, a więc najczęściej przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych.
W ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1437 z późn. zm., dalej: „ustawa”) kwestię wezwań organu regulacyjnego uregulowano jedynie w art. 27b.
Zgodnie z tym przepisem w celu wykonywania zadań określonych w ustawie organ regulacyjny może wzywać przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, odbiorcę usług lub gminę, w wyznaczonym terminie nie krótszym niż 7 dni, do przekazania informacji lub dokumentów niezbędnych do wykonywania tych zadań. Wezwanie to powinno zawierać:
1) wskazanie zakresu informacji lub dokumentów;
2) wskazanie celu wezwania;
3) wskazanie terminu przekazania informacji lub dokumentów;
4) pouczenie o sankcjach za nieprzekazanie informacji lub dokumentów oraz za przekazanie informacji lub dokumentów nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd.
Większość RZGW stosuje tryb określony w tym przepisie we wszystkich prowadzonych przez siebie postępowaniach, także prowadzonym na wniosek postępowaniu taryfowym. W naszej opinii nie jest to trafne działanie, stoimy bowiem na stanowisku, że tryb pozyskiwania informacji i dokumentów określony w art. 27b ustawy powinien być przez organ stosowany w postępowaniach, w których nie istnieją inne przepisy, które znalazłyby zastosowanie tzn. nie jest prowadzone przez organ postępowanie administracyjne.
Jak wynika z art. 27c ust. 1 do postępowania przed organem regulacyjnym stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm., dalej: KPA).
Wobec powyższego – w przypadku gdy pismo strony inicjujące postępowanie tj. najczęściej wniosek taryfowy zawiera braki formalne np. nie zostało podpisane przez osobę uprawnioną do reprezentacji danego podmiotu, organ regulacyjny na podstawie art. 64 § 2 KPA w zw. z art. 27c ust. 1 ustawy ma powinność wezwania strony do ich uzupełnienia. Organ powinien przy tym pouczyć stronę, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.
W sytuacji natomiast, gdy organ prowadząc postępowanie zmierza do uzupełnienia materiału dowodowego, wyjaśnienia niezbędnych dla rozstrzygnięcia kwestii zastosowanie znajdzie art. 50 Kpa w związku z art. 27 c ust. 1 ustawy – zgodnie z którym organ administracji publicznej może wzywać osoby do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika, na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności urzędowych. Przy czym wezwanie powinno zawierać informację o skutkach prawnych niezastosowania się do wezwania.
Zauważyć wobec powyższego należy, iż KPA reguluje samodzielnie i całościowo kwestie uzupełnienia braków wniosku oraz konsekwencje nie wykonania takiego wezwania organu. Brak jest zatem podstaw prawnych w takich przypadkach przez do stosowania przez organ regulacyjny art. 27b ustawy.
W naszej opinii przewidziane w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków wezwanie powinno być stosowane przez organ regulacyjny wyłącznie w sytuacjach kiedy nie toczy się postępowanie administracyjne, a organ potrzebuje danych informacji lub dokumentów do realizacji swoich innych ustawowych zadań. Takie wezwanie winno zawierać wszystkie przewidziane w art. 27b ustawy elementy, w tym pouczenie o sankcji za nieprzekazanie lub przekazanie nieprawdziwych informacji i dokumentów.
W celu uzyskania pomocy prawnej w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzenia ścieków prosimy o uzupełnienie poniższego formularza.