Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie zostało powołane ustawą z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. 2020 r. poz. 310 z późn. zm., dalej „Prawo wodne”), jako państwowa osoba prawna – o której mowa w art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869 z późn zm.).
Wody Polskie składają się z następujących jednostek organizacyjnych:
1) Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie,
2) regionalne zarządy gospodarki wodnej,
3) zarządy zlewni,
4) nadzory wodne.
Każdej z jednostek przypisano określone w Prawie Wodnym określone zadania i obowiązki.
Niemal równocześnie z uchwaleniem nowego Prawa Wodnego, dokonano nowelizacji ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2019 r. poz. 1437 z późn. zm., dalej: „ustawa”), nadając tym samym Wodom Polskim szereg uprawnień i obowiązków związanych z regulacją rynku wodociągowo-kanalizacyjnego oraz oddziaływaniem na podmioty na nim funkcjonujące, w tym przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne oraz odbiorców ich usług.
Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 2180) wprowadziła pojęcie organu regulacyjnego. Organem regulacyjnym jest zgodnie z art. 27a ustawy – dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej.
Jak wynika z art. 239 ust. 3 pkt 3 Prawa Wodnego utworzonych jest jedenaście RZGW z siedzibami w następujących miastach: Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gliwice, Kraków, Lublin, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa i Wrocław. Na czele każdego RZGW stoi dyrektor, kierujący działalnością konkretnego zarządu.
Analizując obowiązujący stan prawny należy dojść do wniosku, iż zgodnie z art. 27a ustawy na rynku wodociągowo-kanalizacyjnym nie działa jeden organ regulacyjny, tylko 11 podmiotów, którym przypisano status regulatora. Wobec takiej sytuacji konieczne stało się ustalenie właściwości miejscowej poszczególnych dyrektorów RZGW. Stosownie do ustępu 2 art. 27 a ustawy właściwość miejscowa organu regulacyjnego odpowiada umiejscowieniu siedzib regionalnych zarządów gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz zasadniczemu trójstopniowemu podziałowi terytorialnemu państwa. Celem wykonania tego przepisu w art. 27d ustawy zawarto delegację dla ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej do określenia w drodze rozporządzenia właściwości miejscowej dyrektorów RZGW w sprawach z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.
Obecnie obowiązuje rozporządzenie z dnia 9 marca 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 510 z późn. zm.), w załączniku do tego aktu określono w formie tabeli przyporządkowanie każdej gminy do konkretnego, właściwego dla niej dyrektora RZGW. W celu ustalenia właściwości miejscowej organu regulacyjnego należy odnaleźć w tabeli gminę, a w kolumnie obok dyrektora RZGW, który jest dla niej miejscowo właściwy. Odnosząc to do praktyki należy mieć na uwadze, że w pewnych sytuacjach może to oznaczać, iż przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne, mające odbiorców z różnych gmin, może podlegać właściwości różnych dyrektorów RZGW. Przedsiębiorstwo zatem składając wniosek taryfowy musi odrębnie dla każdej gminy na terenie której świadczy usługi określić właściwy miejscowo organ regulacyjny.
Zadania organu regulacyjnego zostały określone w art. 27a ust. 3 ustawy, zgodnie z tym przepisem należy do nich:
1) opiniowanie projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków;
2) zatwierdzanie taryf;
3) rozstrzyganie sporów między przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi a odbiorcami usług;
4) wymierzanie kar pieniężnych, o których mowa w art. 29 ustawy;
5) zbieranie i przetwarzanie informacji dotyczących przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, w szczególności obliczanie średnich cen dostaw wody i odbioru ścieków i publikowanie informacji o tych cenach;
6) sporządzanie i publikowanie raportów dotyczących warunków wykonywania działalności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.
Ponadto wśród obowiązków organów regulacyjnych ustawa wymienienia prowadzenie punktów informacyjnych dla odbiorców usług.
Podkreślić przy tym wymaga, iż do postępowania przed organem regulacyjnym stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm.).
Natomiast organem wyższego stopnia w sprawach decyzji administracyjnych wydawanych na podstawie przepisów ustawy w stosunku do organu regulacyjnego jest Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Przy czym ta zasada napotyka jeden wyjątek – mianowicie od decyzji, o których mowa w art. 27e ust. 1 ustawy tj. w sprawach spornych dotyczących odmowy zawarcia umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne oraz odcięcia dostawy wody lub zamknięcia przyłącza kanalizacyjnego, lub odmowy przyłączenia do sieci nieruchomości osobie ubiegającej się o przyłączenie nieruchomości do sieci służy wyłącznie odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie – sądu ochrony konkurencji i konsumentów.
Nasza kancelaria prowadzi postępowania administracyjne przed Dyrektorami RZGW i Prezesem PGW WP w celu uzyskania informacji prosimy o uzupełnienie formularza kontaktowego.